Электронлă вулавăш

Ку сайтра эсир чăвашла çырнă хайлавсене тупма пултаратăр. Пур хайлава та авторĕ, çырнă çул тăрăх çăмăллăн тупма пулать. Ку архива ятарласа хатĕрленĕ — сире килĕшекен хайлавсене эсир ку сайтра та, уйрăммăн уçласа илсе те вулама пултаратăр.

Пӗлме: хайлавсем вырнаҫтармалли йӗрке.

Çур кунĕ хĕвел çутипе ялтăрать-и,

Янрать-и тӳпе кайăксен сассипе;

Ирхи уçă çил ерипен калаçать-и

Урам хушшинчи йывăçсен çулçипе;

Шап-шур чечекре ларакан садсем çийĕн

Вĕçет-и пыл хурчĕ сĕткен пуçтарса;

Тулли кăкăрпа сывлакан тĕнче çийĕн

Анать-и хуллен каç чаршавĕ шуса;

Хавас хĕрипраçăн юрри ян каять-и

Ыр шăршă саран шурă çĕмĕртлĕхре,

Маттур ĕмĕтпе хавхаланнă бригада

Тухать-и мала чунĕ савнă ĕçре —

Этем хавалне те, тĕнче илемне те

Туллин эп туятăп, Çĕршывăм-анне!

Чĕнессĕм килет сăввăмпа ман пурне те:

— Ялан малалла! Коммунизм патне!

Ак кур,

Ачи-пăчи çулпа пыран ватта çул пачĕ.

Çак кун

Тепри аманнă чĕкеçе сиплерĕ, ячĕ.

Ку вăл – никам çырман,

Ниçта та çырăнман

Саккун.

«Çĕтем –

çур çул шырам сана, савни,

шырам пĕр ĕмĕр,

Пĕтем, –

Çĕн несĕл юлтăр та, унра ман çунтăр ĕмĕт».

Çапла тăвать тупа

Таса юратупа этем.

Ак кур,

Ачи – ӳсет. Чĕкеç – вĕçет.

Каччи хĕрне чуптурĕ... Кулчĕç…

Çак кун

Çут тĕнчере этемлĕхпе миçе тĕл пулчĕ

Этем алли çырман,

Ниçта та çырăнман

Саккун?

31.07.1971.

Ик ача пулнă тус та тăшман.

Пĕр вылянă, çӳçрен кĕç çăмланă.

Çивĕтли кăшт хăранă пулсан,

Карттусли шăл йĕрме кăмăлланă.

Сак çине илĕртсе улăхтарнă,

Хăй кайран анса тарнă юри.

Пĕри йĕнĕ, теприйĕ вăрçтарнă,

Эх, хăравçă чĕре, чăх чĕри!

Шкулта ларнă пĕрле,

Çуммăн пулнă.

Çӳллĕрен хăрасассăн пĕри,

Шăлавар тăхăнни вăрттăн кулнă,

Эх, хăравçă чĕре, чăх чĕри!

Йăмра çийĕн пĕр кайăк вăшлатнă,

Тĕттĕмре шартах сикнĕ пĕри.

Ун каччи чуптуса пăшăлтатнă,

Эх, хăравçă чĕре, чăх чĕри!

Ир-ирех стройкăра ĕç пуçланчĕ,

Çирĕм хутлă чул çурт купаланчĕ.

Аялтан кăшкăрать ав пĕри,

Кирпĕч килчĕ, илсем, чăх чĕри!

Аннеçĕм калать,

Хĕвел вут çăмха парнелет, тет.

Çав чăмăр ӳссе çитĕнет те

Этем çуралать.

Те чăн, те суя – хирĕçместĕп,

Кĕместĕп чĕрре.

Камсен-ши, шутлатăн пуль эс те,

Хĕвеллĕ чĕре?

Чăлахчĕ пиччем,

Ури вăрçăра юлнă тетчĕ.

Сыпсан кăшт ташша хăй сĕветчĕ,

Пулмастчĕ кичем.

Калатчĕ вăл, эпĕ вилсен те,

Ман сӳнмĕ чĕре.

Те чăн, те суя вăл – пĕлместĕп,

Кĕместĕп чĕрре.

Çынна чĕресем çутатаççĕ,

Ăшăтаççĕ çĕре.

Савса чĕресем вутланаççĕ,

Çунаççĕ ĕçре.

Чăна суяран уйăратăп,

Кĕретĕп чĕрре,

Кашни ыр çынрах эп куратăп

Хĕвеллĕ чĕре.

1

— Эй, çынсем! — янтрашрĕ карчăк. —

Кĕтĕм çеç эп вакуна,

Тахăшĕ касса кăларчĕ

Ман пин тенкĕ укçана!

Лăплантарчĕ яш сăпайлăн;

— Çук кунта тĕлĕнмелли.

Пуйăсĕ ку «скорăй» ятлă,

Васкаса çӳрекенни.

2

Микула мучи каларĕ:

— Халь начальник пӳлĕмне

Хăть те кам кĕме пултарĕ...

Шаккамасăр алăкне.

— Ун пекки пулма пултармĕ, —

Хирĕçлерĕç ыттисем.

— Пултарать, — тет Елетармов. —

Халь унта... юсавçăсем.

3

Пĕринче яш зоотехник

Ут кӳлмешкĕн пикенет.

Пуçĕпе çуна енне-мĕн

Вăл тăратнă лашине.

— Эс утна тăратнă йăнăш, —

Тет мучи çамрăкскерне.

— Хăй пĕлет пуль, — терĕ тахăш, —

Ăçталла каймаллине.

Вырăсларан Н. Евстафьев куçарнă.

Çывăр лăпкăн, чĕвĕл-кайăк,

Пĕчĕкçĕ пепкем.

Сăпкуна сиктернĕ май эп

Юрă кĕвĕлем.

Уçă, çутă та пит аслă

Умăнnи çулу,

Пултăрах пĕрмай хаваслă

Шăнкăрав-куллу.

Вăй-халне, тарне те халăх

Хĕрхенмест ĕçре, —

Пулĕ саншăн савăнмалăх!..

Чунăх, тĕлĕрех.

Тăшмансем пуçласшăн вăрçă.

Мирлĕ халăхсен

Вăй-хăвачĕ чăн та хурçă,

Çирĕп вăл темрен.

Чикĕри хурал та сыхă—

Вичкĕн куçĕсем...

Килтĕр, килтĕр тутлă ыйхă,

Çывăрах, пепкем.

Кăшт ӳссен, шкула эс кайăн.

Уроксем пĕтсен,

Килелле эс чупăн лайăх

Паллăсем илсе.

Мăюнта хĕм-галстук пулĕ;

Комсомол та шкул

Тупса парĕç пурнăç çулĕ... —

Çывăр, канлĕ пул.

Аçу пек ӳссе çитсессĕн,

Вăй кĕрсен хулна,

Инженер, тен, пулăн эсĕ,

Кайăн стройкăна.

Çĕршывра таçта та пур ĕç! —

Эс тăрăшнисем

Тусусемшĕн ырлăх кӳрĕç...

Малалла

Çур аки эпир тăватпăр,

Тыр акатпăр тăрăшсах.

Пĕр бригадăн икĕ трактор,

Çичĕ хĕр те пĕр хусах.

Сухалатпăр ăмăртуллăн,

Маларах тухас тесе.

Васкаса акатпăр тулă

Такмакпа пехиллесе.

Тунсăхпа вилместпĕр эпĕр,

Пур тальянка та баян.

Баянне тăсать Хĕветĕр,

Купăсне вара — Татьян.

Çичĕ хĕр эпир саватпăр

Пĕртен пĕр бригадира.

Тен, юласшăн вăл хусах-тăр?

Ют ялта-и, тен, шырать?

Эх, ейпух, йăлăхтарман-ши

Хусахла кун-çул ăна?

Ĕç пĕтсен, Наçтук е Маша

Пурпĕр илĕç тыткăна.

Юрама ăна шутлатпăр,

Тек тимлетпĕр ăмăртса.

Тĕплĕ пур ĕçе тăватпăр

Ташласа та юрласа.

Председатель те паллашрĕ

Пирĕн йыш ĕçĕпеле.

— Ку уй, — тет, — ыр тухăç парĕ

Музыка кĕввипеле.

Епле ансат çак пурнăçра,

Тӳпе çути, хĕвел ăшши те,

Вăрман, уй-хир – йăлтах санра.

Çак ырлăхсем пурне те çитĕç.

Епле ансат çак пурнăçра!

Тӳпе ялан йăл-йăл кулмасть,

Пулать вут-çулăмлă, пушарлă.

Ун чух – хĕвел те ăшă мар,

Ун чух – çĕн çăкăр та тăварлă.

Çук, пурнăçра пит ансат мар.

Телейлĕ кун, сăваплă вилĕм –

Хăшне халь суйласа эс илĕн?

Е шутлăн выçăхса ларма?

Çук, çăмăл мар çав пурăнма.

Пыраççĕ ĕçӳсем ăнса,

Ĕçле те, çи те, канлĕн çывăр.

Тепри вилет выçса, шăнса…

Епле çак пурнăçра пит йывăр,

Епле çак пурнăçра ансат!

29.09.1971.

Те хам тĕнче курнишĕн кĕркунне,

Те çимĕçĕ пиçсе çитнишĕн çĕрĕн, –

Çĕн çăкăр пек савса куратăп кĕрĕн

Хура уй-хирлĕ, çумăрлă кунне.

Пепкешĕн – амăш сĕчĕ пархатарлă,

Этемшĕн – çĕр. Вăл пурнăç ĕмкĕчи.

Курсам, пĕр ывăç çĕр. Хирте эс тарлăн,

Кайран вăл пулĕ тыррăн пĕр пĕрчи.

Çĕн тырă пек ӳстертĕр ман сăвва та

Çĕр сĕткенне илсе тăран чĕрем…

Пĕлместĕп хам та, мĕншĕн пит саватăп

Çуралнă вăхăта – хура кĕре?

Кашни ир кӳлĕре

Мăшăр акăш çӳренĕ,

Инçетри ют çĕре

Çул тытма хатĕрленнĕ.

Шур тумне çут шывпа тек чӳхенĕ.

Вĕсемпе çут çанталăк киленнĕ.

Кĕрхи ир çут кӳлле

Вĕçсе аннă ик акăш

Ах, хăрушă…

Ак тахăш

Пăшалпа. Вăл тĕллет.

Кĕрĕслетрĕ.

Акăш тумĕ хĕрелчĕ.

Кур, çӳле вăй пухса вăл çĕкленчĕ.

Кур, çĕмрен пек вĕçет.

Нăйкăшмарĕ, – юрларĕ!

Вĕçесси тек пулмарĕ.

Паттăр акăш ӳкет…

Акăшсем вилес чух нăйкăшмаççĕ,

Акăшсем вилес умĕн юрлаççĕ!