Аптранӑ кӑвакал кутӑн чӑмнӑ –
Недоуменная утка задом нырнула
(Чувашская пословица)
Согласно августовскому поручению Президента России, высшие должностные лица субъектов страны до 1 декабря 2017 года должны обеспечить изучение школьниками родных (нерусских) языков на добровольной основе по выбору их родителей, то есть снова должны доказать ненужность национальных языков в школах. Как отразится это давнее «новшество» на судьбе чувашского языка, одного из двух государственных языков Чувашской Республики, пока предугадать трудно.
Далее...
Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).
Тӗрлӗ ҫӗрте тӗрлӗ калаҫҫӗ, кам мӗнле ҫырас тет — ҫапла ҫырать: чӳрече те, кантӑк та; вырӑсла ҫак сӑмах — окно. Хӑшӗ тӗрӗсрех-ши? Xӑшӗ мӗне пӗлтерет-ши?
Ӗлӗк-авал, кӗленче таврашӗ ҫукрах чухне, чӑвашсем хайсен пӳрчӗсене ҫутӑ кӗтӗр тесе, касса тунӑ вырӑна вӑкӑр хӑмпи карнӑ.
В 1997 г. в г. Белебей открыли первую чувашскую гимназию. Общественность с восторгом восприняла это решение. К сожалению, этот восторг продолжался недолго, потому, что размещение гимназии в приспособленном помещении на неблагоустроенной окраине города создали серьёзные проблемы в организации учебного процесса. Поэтому общественность была вынуждена обратиться к руководителям Белебеевского района и министру образования РБ [МО РБ] З.А.Аллоярову с просьбой помочь в решении возникших проблем.
The opinion of "IREKLEKH" in connection with the statement of Vladimir Putin about the voluntary study of national languages
July 22, 2017.
The opinion of Vladimir Putin about the study of national languages is unconstitutional, completely ill-considered, provocative, which runs counter to international norms. This should in no case be allowed in the Chuvash Republic.
In accordance with the Constitution of the Russian Federation, Chuvashia is a republic (state). According to her, the Chuvash Republic established two state languages - Chuvash and Russian. In accordance with the Basic Law of the Federation, the state Chuvash in state and municipal institutions throughout the territory of Chuvashia is used along with the state Russian.
A small digression ... Let's open the explanatory dictionary of Ozhegov, we find the word "along", which means "equally, on a par." Along the same lines, on the same rights and conditions. At the same time!
ЗАЯВЛЕНИЕ «ИРӖКЛӖХ» В СВЯЗИ С ВЫСКАЗЫВАНИЕМ В.В. ПУТИНА О ДОБРОВОЛЬНОСТИ ИЗУЧЕНИЯ НАЦИОНАЛЬНЫХ ЯЗЫКОВ
Высказывание В.Путина об изучении национальных языков — антиконституционное, совершенно необдуманное, провокационное, идущее вразрез международным нормам, которое ни в коем случае и ни в каком виде не должно быть допущено в Чувашской Республике.
В соответствии с Конституцией Российской Федерации Чувашия — есть республика (государство).
«Ирӗклӗх» В.В.Путин наци чӗлхисем пирки каланӑ сӑмахпа килӗшмесӗр ҫырнӑ уҫӑ ҫыру
В. Путин наци чӗлхисем пирки каланӑ ухмахла сӑмах - Федераципе Республикӑмӑр Конституцийӗсемпе саккунлӑхӗсене, тӗнче шайӗнче ҫирӗплетнӗ ирӗксене хирӗҫлет, халӑхпа ертӳлӗхе аташтарма пултарать, ӑна Чӑваш Республикинче нимӗнле те нихӑҫан та йышӑнмалла мар.
РФ Конституцийӗпе килӗшӳллӗн Чӑваш ен вӑл республика (патшалӑх). Ун йӗркине шута илсех Республика хӑй ҫӗрӗ ҫинче икӗ патшалӑх чӗлхи ҫирӗплетнӗ — пӗртан, тулли праваллӑ чӑваш тата вырӑс чӗлхисем.
Колумб карапӗсем ҫывхарса килнине (1492) Кариб утравӗсем ҫинче пурӑнакансем курман. Тӗн пуҫӗ (шаман) кӑна тинӗс темле вӗттӗн-вӗттӗн хумханса чӗтреме пуҫланине асӑрханӑ. «Ку мӗне пӗлтерет-ши?» – тесе вӑл пуҫне ҫӗмӗрнӗ. Кашни кун вӑл ҫыран хӗрне тухнӑ та инҫете сӑнанӑ. Тинкерсен-тинкерсен вӑл аран-аран шывпа пӗлӗт хушшинче карапсене уйӑрса илнӗ. Хӑй мӗн курнине ыттисене каласа панӑ. Ыттисен те куҫӗсем уҫӑлнӑ – индеецсем карапсене кура пуҫланӑ.
Тӗнчери пулӑмсене, япаласене тытса илес, ӑсласа илес тӗлӗшпе паянхи чӑваш ӑс-тӑнӗ Колумб вӑхӑтӗнчи индеецсене аса илтерет.
Анатолий Волков прозаик пултарулӑхне пирӗн критиксем пит асӑрхасах каймаҫҫӗ пулин те, пултаруллӑ автор, ҫанӑ тавӑрса ӗҫленӗ май, шӑв-шавсӑр, тусан тӗрӗлтеттермесӗр кӗнеке хыҫҫӑн кӗнеке кӑларнине ырламалла ҫеҫ. Ҫул кутамкки те пушӑ мар ҫулланнӑ авторӑн. Ҫырса кӑтартмалли, вулакансен шухӑш-кӑмӑлне хавхалантарса ҫӗклемелли нумай пуҫтарӑннӑ.
Ӑста хирург, медицина ӑслӑлӑхӗсен докторӗ хӑйӗн тарӑн пӗлӗвне, вӑй-халӗпе ӑсталӑхне нумай-нумай ҫул хушши чирлисене сыватас пархатарлӑ ӗҫе парать.
Ҫак уйӑх пуҫламӑшӗнче эпир Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Кӗрлев ялӗ хӑйӗн ял уявне ирттерни пирки пӗлтертӗмӗр. Авторӗ Галина Зотова пулчӗ. Вӑл ярса панӑ хыпар ячӗ урӑхлаччӗ ӗнтӗ («Кӗрлев ял уявӗ» тенӗччӗ), эпир вара, уяври сӑнсемпе тата текстпа паллашнӑ тӑрӑх ӑна «Кӗрлев ял уявне вырӑсла кӑна илемлетни ял ҫыннисен кӑмӑлне кайнӑ» ят патӑмӑр. Хам унта пулман-ха ӗнтӗ, анчах уява вырӑсла кӑна илемлетни чуна питӗ кӑмӑлсӑрлантарчӗ. Икӗ хурӑнпа усӑ курса уявӑн йыхрав стендне хатӗрленӗ.
Нумай пулмасть пӗр ҫынпа чӑвашсен пурнӑҫӗ пирки калаҫса кайрӑмӑр. Апла-капла сӑмахланӑ май хайхи ҫынсен тымарӗ патне ҫитрӗмӗр. Ҫын тымарӗ тенӗ чухне кунта сӑмах ҫав ҫын хӑйӗн йӑх-несӗлне туйнипе туйманни пирки пырать. Енчен те вӑл хӑй ӑҫта ҫуралнине ӑнланать пулсан, хӑй хӑш халӑх пулнине туять пулсан — ҫав ҫыннӑн тымарӗ пур, ӑна нимӗнле глобализаци те, нимӗнле космополитизм та арман евӗр вакласа-ҫавӑрттарса пӗтереймӗ.
Пирӗн калаҫу хайхи нумай чӑваш инҫетри тӑрӑхсене лайӑх пурнӑҫ шыраса кайни пирки пулчӗ.
-7.7 °C
Прощай, исчезающий чувашский язык?
Кантӑк е чӳрече
О проблемах чувашской гимназии в г.Белебей РБ
Суккӑр тата хӑлхасӑр вӗреннӗ чӑвашсем пирки. Пӗрремӗш ҫавра
