Электронлă вулавăш

Мекек-мекек качака

Çуллен хĕсĕр çӳресен,

Мĕне кирлĕ качака?

Çыруç тавраш поэтсем

Уссăр сăмах çырсассăн,

Кама кирлĕ çавăсем?

Чи таса чунлă, тӳрĕ чунлă сăвăç

Килсессĕнех çак çутă тĕнчене,

Шăпи телейсер пулнă-çке, —

мĕн тăвăн? —

Чи чăннине,

Чи хаклине,

Чи кирлине

Каланă уççăн ĕçлĕ çынсене.

Унăн сăмахĕ патшана витернĕ,

Тĕрĕс сăмах канăç паман ăна.

Сăвă йĕрки çавтер хĕнпе çĕнтернĕ, —

Вăл ырлăх суннă чăн вулакана.

Сăвăçсене сăвви сĕнсен те вилĕм,

Тĕрĕслĕхе чунтан ĕненнĕрен,

Хĕрӳ чĕрешен вĕртĕр Çĕпĕр çилĕ, —

Айккинелле кайман тур çул çинчен.

Эзоп юптарнă... Çивĕч калаçнишĕн

Пĕр шелсĕр тĕп тăваççĕ сăвăçа.

Овидие те ирĕке савнишĕн

Яраççĕ ют çере — ан кĕр куçа.

Чун тĕкĕрĕ, пурнăç карапĕ — сăвăç,

Вăл ĕмĕр урлă малаша курать.

Хăш-пĕр чухне уншăн çак çĕр те тăвăр,

Вăл çĕнĕ кун, вăл çĕнĕ çĕр уçать.

Çавăнпалах ĕмĕр юратнă Пушкин,

Пуçне тайманшăн сăхă трон умне,

Пӳçне хурать. Ăна элекçĕ-ушкăн

Тертсех парать мур-вилĕм аллине.

Малалла

Укçа-тенкĕрен аптраса çитсен тӳрех ун патне кивçене каятăп. Пулăшать Мархва, хыт кукарланса тăмасть. Анчах та париччен малтан сăввисене вуласа-итлеттерсе тăна илет.

— Ну мĕнле, килĕшет-и? — ыйтать ывăнса çитсен хура куçĕсене ялкăштарса.

— Тем каламалла ĕнтĕ, — тетĕп ĕнсене кăтăртаттарса. — Эп, анкă-минкĕ, ăна-кăна чухласах çитерейместĕп те... Вопшетă, япăхах мар пек: янăравлă, чун-чĕрене вырăнтан хускатать.

— Тоттă! — мăн кăмăллăн пăхать ман çине кӳршĕ хĕрарамĕ. — Кам çырнине пĕлес пулать!

Нумаях пулмасть укçа нуши мана каллех Мархва патне илсе çитерчĕ.

— А, эсĕ-çке... — терĕ вăл хваттер алăкне уçса. — Тавай кĕр!

Килĕнче Мархва, ман телейĕме кура, пĕчченех пулчĕ. Хăй хĕрĕнкĕ. Сĕтел çинче — пуçланă «портвейн» кĕленчи.

— Лар, — çемçе пукан сĕнчĕ вăл мана.

Лартăм.

— Тутанса пăхатни? Саншăн, арçыншăн, ку кĕсре шăкĕ кăна-ха та, анчах урăххи — хăватлăраххи — çук.

— Ку та пăсмасть, — хĕпĕртесех килĕшрĕм эпĕ, мухмăрпа аптранăскер.

Пĕрер черкке сыпнă хыççăн Мархва «эп çиччас» терĕ те балкон çине тухса тем мăкăртатма, сăхсăхма пуçларĕ.

Малалла

Сан сăввунтан, Митӳç, калам:

Тăвар пĕрре те каламан

Яшка пекех. Çапман калай

Кала, кама рехет парать?

Ытла та хăйăлти сассу,

Тип кашăка çăвар туять.

Каланине веçех асту,

Ан ман: ик вĕçлĕ вăл туя.

Хĕлхем тете, асав шăлу

Куратăп: хĕрхенми çыртать.

Чăтаймĕ те капла шăллу.

Çапсан пурин те ыратать.

Сăмаххуна илеп шута,

Анчах та эпĕ шур хута

Чун тарĕпе çеç хуратам,

Хам утас тенĕ пек утам.

Лĕпĕш вĕлтĕртетнĕ пек çыратăр,

Шухăшсăр та çăмăллăн, хитре.

Кĕç акатăр тата выратăр,

Тар тăкса курмасăр уй-хирте.

Хĕр çинчен тĕрлетĕр ярăм-ярăм:

«Шăлĕ тикĕс, пĕвĕ тайăн мар...»

Мур илесшĕ, лаша мар хĕрарăм,

Вулакан улшуçă чикан мар.

Сиршĕн пурнăç — вĕçĕмсĕр уяв-тăр,

Çăлтăрсем, чечек те юрату...

Пахчари сар кайăк пек юрлатăр,

Çĕр çинче çук тейĕн ырату.

Сăввăрсем, мĕн калăн, вуланаççĕ,

Пыл пекех пылак сăмахăрсем.

Пĕр çитменлĕх: хăвăрт хупланаççĕ

Манăçу тусанĕпе вĕсем.

Е нухрат, е шухăш иксĕлсессĕн,

Тăлмача куçатăр вăр-варах.

Çылăха пĕлмесĕр, пĕр тесессĕн,

Майăклатăр мĕскĕн автора.

Пĕр-пĕрне каçса кайсах мухтатăр,

Гение тухатăр черетпе...

Турткăш та, хӳре сарсассăн, капăр,

Вĕçевре танлашмĕ пĕрхĕтпе.

— Эпĕ Ухсайран та

Çĕклентĕм çӳле, —

Янтрашать пĕр сăвăç

Сăввисемпеле.

Эпĕр ĕненетпĕр

Ку пĕрпеклĕхе.

Мĕншĕн хирĕçлес-ха

Ыр тĕрĕслĕхе?

Ухсай уксахлатчĕ

Вăрçăран килсен.

Вĕçкĕнрех поэтăн

Уксах сăввисем.