Ăстакассси


Пырса курăр манăн ялăма


Ман тăван ялăм — Кĕçĕн Ăстакасси. Вăл чăннипех илемлĕ вырăнта вырнаçнă: йĕри-тавра вăрман, улăх-çаран, уй-хир, çăлкуçсем, юханшыв…

Тахçан-тахçан авал вара ку тăрăхра сĕм вăрман çеç кашласа ларнă. Тискер чĕрчунсем, ӳхĕсем шăплăха татнă... Кашкăрсем нумай пулнă, упасем хуçаланнă.

Малтан кунта çынсем пурăнман. Вăрман чăтлăхне чухăнсем пуянсенчен тара-тара килсе вырнаçнă. Çак çынсем çĕр ĕçĕпе пурăннă, сунара çӳренĕ, çывăхри юханшывра пулă тытнă. Таса та тăрă Тенкĕрлĕк шывĕ çынсемшĕн çăлăнăç пулнă, ара пулла карçинккапах тытма май пулнă иккен. Тенкĕрлĕк халĕ Сĕнтĕр юханшывне юхса тухса Атăлпа пĕрлешет.

1556 çулта тĕне кĕмен чăвашсем вăрманлă вырăна çемйисемпе куçса килнĕ: Емшек, Томаккай, Эртек, Ярох. Çынсем вăрман кăкланă, урпа акса ӳстернĕ. Эртек кӳлĕ тунă, унта пушăт шӳтернĕ, мунчала тума вара Яроха панă.

Кайран Турхан ятлă çын ертсе килнипе тата çичĕ çемье куçса килнĕ. Вĕсем хальхи Кив çурт çырми тăрăхне вырнаçнă. Ваттисем каланă тăрăх, Турхана кунта килĕшмен. Вăл вара темиçе вăрман, çырма урлă куçса каять, халĕ унта Турханкасси ялĕ.

Каярахпа тата пирĕн тăрăха тутарсенчен тарса Атмула, Шункка, Çерплюй килсе вырнаçнă. Вĕсем те вăрман кăкласа акмалли çĕр тунă, урпа ӳстернĕ, çурт-йĕр çавăрнă.

Малалла