2007


Çĕрĕллĕ хура кушак


Хăй миçе çултине тахçанах маннă юмăç Леонтий Михайловăн амăшне калани, «ачăвăр тăваттăра урине хуçать, унтан виçĕ хутчен чирлет: вун икĕ çултан, çирĕм çултан, вăтăр çултан» тени пĕтĕмпех тӳрре тухмарĕ — чаракне çухатнă бронхит кая юлса сипленме тытăннипе шала кайрĕ, Леонтий Андреевича юмăçланинчен чылай маларах авса антарчĕ, калаçайми турĕ. Кăкăрĕнчи сывлăшĕ виçĕ-тăватă тĕрлĕ сасса куçса шăхăрса тухнишĕн, типĕ ӳслĕк çĕр çывăраймиех пăвăртса хунишĕн пĕр хăй çеç айăплине Михайлов ăнланать, ăна никам çине те йăвантармасть.

Тĕк тăнă çĕртех, юлташĕ-тусĕсем хистемесĕрех чикарккăпа айкашса кайрĕ Леонтий Андреевич. Вунă çул ĕнтĕ ăна çăварĕнчен ямасть. Талăкра икĕ пачка та çитейми пулчĕ. Ăçтан çиттĕр! Ара, çĕрле те тăрса туртать те. Таса сывлăш çителĕксĕррипе антăхакан организмĕ вара чăтаймарĕ — каçăрăлса килнĕ бронхитăн типĕ те шăмăсăр аллине кĕрсе ӳкрĕ.

Çĕр каç çур çавра та çывăрса илеймерĕ Михайлов — ӳслĕкĕ пĕр самант та канăç памарĕ. Чыхăнса каясла ӳсĕрнĕ вăхăтра, ăнран каяс мар тесе, тăра-тăра ларчĕ, «бронхолитин» текен шĕвеке темиçе кашăк та ĕçрĕ пур пĕр усса пымарĕ, ӳслĕке ирттермерĕ. Шалта та, кăкăрĕнче, хăма çурнă чухнехилле хашлатакан шав тамалмарĕ. "Уколсăр иртмест, унсăрăн иртмест ĕнтĕ. Пульницана каймах тивет, каймаллах. Ĕç тесе ураран ӳкиччен çӳрем мар", — шухăшларĕ Михайлов, Ĕçтешĕсем те пĕр шухăшлă пулчĕç: "Леонтий Андреевич, килте силленнипе самайланаймастăр, чире ирттерейместĕр. Каймаллах пульницана, выртсах снпленмелле", — терĕç. Кадрсен пайĕнчи ĕçтешĕ, катăк хăлхаллă, халь-халь çуратма хатĕрленекен хĕрарăм пек тулса кайнă шыçмак арçын, куçне сигарет тĕтĕмĕ лекнĕ евĕр пĕркелесе çапларах та çавăрса хучĕ: "Леонтий Андреевич, хăвăра пĕрре те хĕрхенместĕр эсир отнакăш. Кунсерен тенĕ пек Черненко шайне, генсек шайне ларса пыратăр". Во парать Митрофанч, вăт кампа танлаштарчĕ. Михайлов чĕнмерĕ, чĕрре кĕрсе вăйне пĕтерес темерĕ. Тата тĕрĕсси те пур шыçмакăн йĕкĕлтевĕнче. Паянхи планеркăра пушшех те уçăмланчĕ вăл — пуçарнă сăмахĕсене тĕплесе пыма сывлăш аран-аран çитерсе пычĕ. Айккинчен Константин Черненко евĕрлех курăнать-тĕр çав ĕнтĕ.

Малалла