И чувашам Республики Башкортостан нужен свой Центр Культуры.
Необходимость создания Центра Чувашской Культуры связана с тем, что чувашское население Руспублики Башкортостан (РБ), составляющее, как и в целом в РФ, четвёртое по численности население, в столице РБ (г. Уфе) и во всей РБ не имеет никаких учреждений культуры и учебных заведений культуры. В настоящее время отсутствие такого Центра, а также чувашских учреждений культуры и учебных заведений культуры во всей РБ является одним из факторов, сдерживающих развитие чувашской культуры в РБ и создающих крайне напряжённую обстановку в межнациональных отношениях в многонациональной РБ.
The opinion of "IREKLEKH" in connection with the statement of Vladimir Putin about the voluntary study of national languages
July 22, 2017.
The opinion of Vladimir Putin about the study of national languages is unconstitutional, completely ill-considered, provocative, which runs counter to international norms. This should in no case be allowed in the Chuvash Republic.
In accordance with the Constitution of the Russian Federation, Chuvashia is a republic (state). According to her, the Chuvash Republic established two state languages - Chuvash and Russian. In accordance with the Basic Law of the Federation, the state Chuvash in state and municipal institutions throughout the territory of Chuvashia is used along with the state Russian.
A small digression ... Let's open the explanatory dictionary of Ozhegov, we find the word "along", which means "equally, on a par." Along the same lines, on the same rights and conditions. At the same time!
ЗАЯВЛЕНИЕ «ИРӖКЛӖХ» В СВЯЗИ С ВЫСКАЗЫВАНИЕМ В.В. ПУТИНА О ДОБРОВОЛЬНОСТИ ИЗУЧЕНИЯ НАЦИОНАЛЬНЫХ ЯЗЫКОВ
Высказывание В.Путина об изучении национальных языков — антиконституционное, совершенно необдуманное, провокационное, идущее вразрез международным нормам, которое ни в коем случае и ни в каком виде не должно быть допущено в Чувашской Республике.
В соответствии с Конституцией Российской Федерации Чувашия — есть республика (государство).
«Ирӗклӗх» В.В.Путин наци чӗлхисем пирки каланӑ сӑмахпа килӗшмесӗр ҫырнӑ уҫӑ ҫыру
В. Путин наци чӗлхисем пирки каланӑ ухмахла сӑмах - Федераципе Республикӑмӑр Конституцийӗсемпе саккунлӑхӗсене, тӗнче шайӗнче ҫирӗплетнӗ ирӗксене хирӗҫлет, халӑхпа ертӳлӗхе аташтарма пултарать, ӑна Чӑваш Республикинче нимӗнле те нихӑҫан та йышӑнмалла мар.
РФ Конституцийӗпе килӗшӳллӗн Чӑваш ен вӑл республика (патшалӑх). Ун йӗркине шута илсех Республика хӑй ҫӗрӗ ҫинче икӗ патшалӑх чӗлхи ҫирӗплетнӗ — пӗртан, тулли праваллӑ чӑваш тата вырӑс чӗлхисем.
(О чувашских поверьях и суевериях, сновидениях и приметах)
В рамках 50-томной серии «Чӑваш халӑх пултарулӑхӗ» (Чувашское народное творчество), над которой уже несколько лет работают ученые Чувашского государственного института гуманитарных наук, изданы отдельные книги, посвященные мифам и легендам, героическому эпосу и историческим преданиям, пословицам и поговоркам, детскому фольклору, песням и сказкам чувашей.
Один из томов, составленный кандидатом филологических наук Еленой Федотовой, уроженкой Татарстана, представляет собой свод чувашских народных примет, поверий и толкований сновидений — «Сӑнавсемпе ӗненӳсем.
Нумай пулмасть пӗр ҫынпа чӑвашсен пурнӑҫӗ пирки калаҫса кайрӑмӑр. Апла-капла сӑмахланӑ май хайхи ҫынсен тымарӗ патне ҫитрӗмӗр. Ҫын тымарӗ тенӗ чухне кунта сӑмах ҫав ҫын хӑйӗн йӑх-несӗлне туйнипе туйманни пирки пырать. Енчен те вӑл хӑй ӑҫта ҫуралнине ӑнланать пулсан, хӑй хӑш халӑх пулнине туять пулсан — ҫав ҫыннӑн тымарӗ пур, ӑна нимӗнле глобализаци те, нимӗнле космополитизм та арман евӗр вакласа-ҫавӑрттарса пӗтереймӗ.
Пирӗн калаҫу хайхи нумай чӑваш инҫетри тӑрӑхсене лайӑх пурнӑҫ шыраса кайни пирки пулчӗ.
Современной исторической науке мало известно об активистах-чувашах, боровшихся за этнокультурные права своего народа, начиная со времен Казанского царства и вплоть до века ХХ-го. Сколько их было? Конечно много, ведь несмотря на неблагоприятные условия, чуваши, как этнос и нация, сохранились до нынешних времен. Но как о них узнать? Архивные документы практически не сохранились (к примеру, казанские архивы в XVIII веке начисто сгорели); народная память о лидерах подвергалась гонениям царской администрацией, а в ХХ веке опустошающему забвению.
Чӑвашлӑх хӑрушлӑхра тӑнине хӑш-пӗр ҫынсем глобализаципе ҫыхӑнтараҫҫӗ. Ӑна айӑплаҫҫӗ. Ҫав япалана пулах чӑваш чӗлхи ҫухалса пырать имӗш, чӑвашлӑх имшерленсе те имшерленсе пырать. Анчах глобализацине ҫапла айӑплани тӗрӗсех-ши?
Тӗнче пӗр вырӑнта тӑмасть. Вӑл аталансах пырать. Ҫавна май хальхи вӑхӑтра чылай пулӑм тӗнче шайӗнче вӑй илме пуҫларӗ. Енчен иртнӗ ӗмӗр пуҫламӑшӗнче чӑваш пурнӑҫне тӗнчери вӑйсем пырса тивмен пулсан хальхи вӑхӑтра ку апла мар тесен пысӑк йӑнӑш пулӗччӗ.
Тӳрех палӑртса хӑварам — ку статьяпа эп чӑвашлӑхшӑн ҫунакансене, тӑван чӗлхин хӑватне ӳстерес тӗлӗшпе тӑрмашакансене пӗрре те сектантсем тесе каласшӑн мар, ҫак сӑмахӑн сивлек сӗмне пӗрре те вӗсем ҫине сарасшӑн мар.
Чи малтанах «секта» тата «сектант» пӗлтерӗшӗсене уҫӑмлатар. Тӗп ӑнлавӗ, паллах, тӗнпе ҫыхӑннӑ. Секта тесе пӗр-пӗр тӗнрен пайланса тухнӑ вӗренӗве калаҫҫӗ. Хӑй сӑмахӗ те латинла secare-рен пулнӑ, чӑвашла вӑл «кас(ӑлса тух), пайла(нса тух)» куҫать. Кӗскен каласан тӗнӗн тӗп вӗренӗвӗпе килӗшсех тӑмансен ушкӑнӗ, тӗп вӗренӗве улшӑнусем кӗртнӗ ушкӑн.
«Алӑри тӗкӗрпе те, «Эп вӑл эп пулатӑп» теекен Фихте майлӑ философ пулса та ҫын ҫуралмасть, ҫавӑнпа вӑл малтан, тӗкӗр ҫине пӑхнӑ пек, тепӗр ҫын ҫине пӑхать. Павӗл ҫын хӑй пек ҫын пулнине йышӑнсан кӑна Петӗр ҫын хӑйне хӑй ҫын пек йышӑнма пуҫлать. Ҫакӑнпа пӗрлех Павӗл хӑй те, пӗтӗм ун ӳчӗ-пӗвӗпе этем хапин (формин) палӑрӑмӗ пулса тӑрать» [Маркс К., Энгельс Ф. Соч. Т. 23. С. 62.].
Чӑваша ӑнланас ӗҫри танлаштару меслечӗ пирки йӗплесе ҫырнӑ хайлавне Aqabazar (йӗкӗлти, мӑшкӑлҫӑ, ҫынтан кулакан-тӑрӑхлакан… тролль-арҫури хӑраххи) «Кам — Ху?