24 сентября 2015 года в Чебоксарах, в Национальной библиотеке ЧР состоялось очередное заседание Центрального совета чувашских старейшин (ЦСЧС). Его провёл председатель общественного объединения учёный-филолог и общественный деятель Виталий Станьял.
По плану заседаний ЦСЧС, принятому в начале года, предварительная тема собрания значилась так: «О национальном движении в Чувашии и проблемах дальнейшей судьбы чувашского этноса». В розданной руководителем Повестке дня было записано:
1.
Далее...
Ку ҫырӑва эп «Контактри» «Чӑваш ячӗсем» ушкӑнра куртӑм. Автор ӑна вырӑсла ҫырнӑран чӑвашла та куҫарса паллаштарас кӑмӑл ҫуралчӗ. Аяларах вырнаҫни — куҫару, автор шухӑшӗ (ахӑртнех, ушкӑн ертӳҫин пуль).
Сире чӑвашсен ячӗсем килӗшмеҫҫӗ пулсан эсир чӑн та питӗ тӗлӗнтермӗш ҫынсем. Сирӗн шутӑрпа вӗсен пӗлтерӗшӗсене ӑнланса илме май ҫук, чӑвашсен ячӗсем хитре мар, вӗсем сайра хутра ҫеҫ тӗл пулаҫҫӗ тата ытти те. Сирӗн грексемпе еврейсен (вырӑссен) ячӗсем вӑл енчен лайӑх-ши?
[QUOTE="Kodrag, post: 8885, member: 3021"]Журналюга повторяю для особо умных вроде вас. Человек волен молится Создателю так,как он хочет. Точнее как ему по душе. И только он сам может выбрать себе подходящую его душе концессию,ритуалы. И никакие околоцерковные деятели вроде вас ему не указ. То,что вы православный в четвертом поколении это ваше личное дело и не обязывает всех остаальных следовать за вами.
«Чӑваш халӑх сайчӗн 10 ҫулӗ» ярӑма кӗрекен ку статья вӗҫлекенни пулмаллаччӗ, анчах та паян ҫавра сӗтел иртмеллине пула хальтерех хатӗрлес терӗм. Тен, вӑл туллиех пулмӗ, анчах тӗп шухӑшсене пӗлтересшӗн.
Хальхи вӑхӑтра порталӑн тӗп сайчӗ ытларах чӑвашла хыпарлас ӗҫпе тӑрмашать. Энциклопедиллӗ пай та, вӑхӑт ҫитменрен хутран-ситрен ҫеҫ ҫӗнӗ статьясемпе пуянланать. Хальтерехри вӑхӑтра ку ҫапла пулса пырӗ те. Кӑшт улшӑнусем кӑна кӗртме шутласа хурса.
Пӗрремӗшӗ, хыпарсен хушшине «Сумлӑ сӑмах» рубрика хушасси.
Малтанхи статьяра Чӑваш халӑх сайчӗн пуҫламӑшӗ еплерех пулни пирки аса илнӗччӗ. Ку хутӗнче вара тӗп сайт еплерех аталанни пирки чарӑнса тӑрӑп.
Ячӗ пирки калас пулсан эпир ӑна малтанах ҫапла шутласа хурсаччӗ. «Хыпар» хаҫат Алексей Леонтьев вӑхӑтӗнче хӑйне «Чӑваш халӑх хаҫачӗ» тесе пуҫелӗкӗнче пӗлтеретчӗ пулсан, эпир вара ҫак портала чӑваш халӑхӗн 21 ӗмӗрти информаци хатӗрӗ тесе «Чӑваш халӑх сайчӗ» ят парас терӗмӗр. Вырӑсла ячӗ ҫеҫ малтанлӑха урӑхлаччӗ — «Чувашский национальный сайт».
Ҫапла, ҫапла. Чӑваш халӑх сайчӗ йӗркеленнӗренпе 10 ҫул ҫитрӗ. Ҫапла вара унӑн кун-ҫулне аса илни пӑсмасть пуль. Маларах кӗскен те ҫырса пама пулатчӗ пуль тенӗччӗ те, анчах та пӗр статьянах вырнаҫаймӗ пулас.
Чӑваш халӑх сайчӗн шухӑшӗ е тымарӗ Википедин чӑваш уйрӑмӗнчен пуҫланать тесен питӗ тӗрӗс пулӗ. 2005 ҫулхине эп Википедипе кӑсӑкланса кайрӑм. Тен, 2004 ҫулта та пулчӗ вӑл… Маларах вырӑсла пайра вӑй хума тытӑнтӑм.Ун чухне вырӑссен пайӗ украинсенчен те пӗчӗкрехччӗ.
Шӑп та лӑп 5 ҫул каялла республикӑн Президенчӗ вырӑнне Игнатьев Михаил Васильевич йышӑнчӗ. Вӑл вӑхӑтра Николай Васильевич Фёдоров ҫак вырӑна хӑҫан та пулин пушатасса халӑх шанмастчӗ те, шутламастчӗ те. Ҫавӑнпа та ҫак пулӑма Чӑвашра лайӑх йышӑнчӗҫ.
Эпир вара ҫак 5 ҫул хушшинче Михаил Васильевич мӗн енӗпе асра юлнине аса илес терӗмӗр. Паллах, вӗсем хушшинче япӑххи те лайӑххи те пур.
Малтан лайӑххисенчен пуҫлар.
Тӗлпулусенче чӑвашла калаҫни.
Чунҫӳрев паян инҫе ҫулран таврӑнчӗ. Эпир Ултиар Цыпленковпа тӗл пулса калаҫрӑмӑр.
— Эсир паян 4 сехетре Чунҫӳреврен таврӑнтӑр. Ҫапла-и?
— Ҫапла, тӗрӗс.
— Кӑҫалхи Чунҫӳрев вӑл сирӗн миҫемӗш пулчӗ?
— Ҫирӗм улттӑмӗш.
— Ҫулӗ вара ӑҫталла выртрӗ?
— Кӗскен маршручӗ пирӗн ҫапларах. Малтан, хамӑрӑн Шупашкар. Кайран Чӗмпӗр урлӑ эпир Ӗремпур тӑрӑхӗнче Курак районӗнче Ҫирӗклӗ Тук (выр. Верхнее Игнашкино), чӑваш ялӗнче. Унта пире пӗлтӗрех чӗнчӗҫ, анчах каяймарӑмӑр.
Хайхи Сӗнтӗрвӑрри районӗнче ачасем Иван-Капала каҫне уявланӑ пулать. Ку вара чӑваш культури пӗтсе пынине кӑтартакан паллӑ пулни пӗрре те иккӗленӳллӗ мар. Мӗншӗн-ха ҫав ачасенех Ҫинҫе уявне уявлас мар? Мӗншӗн Иван-купала? Ҫатракасси ялӗнче вырӑс ачисем пурӑнмаҫҫӗ вӗт, чӑваш ачисемех. Иван Купала уявӗ чӑвашсемпе мӗнпе ҫыхӑннӑ? Ма чан ҫапмасть ЧНК? Ӑҫта «Хыпар»? (Шупашкар кӳлмекӗ хӗрринче ларакан тӳре-шарана асӑнас та килмест...) Чӑн та ҫапларах ыйту ҫине ыйту ҫуралать.
Кашкăр Иванĕсен Кĕçтенттинĕ шурă хут листине саккăра хутлатса çĕленĕ, кĕсьере чиксе çÿреме хатĕрленĕ типтерне (тетрадьне) малтанхи хут 1906 çулхи çурлан 16-мĕшĕнче çырса хуни паллă. Юлашки тăватă страницăра (80 – 84-мĕш питсенче) тата пĕрремĕшĕнче 11 сасă паллинчен йĕркеленĕ клише çапса тултарнă. Ăна поэтăмăрăн 1957 çулта тухнă çырнисен пуххинче чăвашла «касса тунă саспаллисен чернилпа сĕрсе пичетленĕ ÿкерчĕкĕ», вырăсла «отпечатки букв самодельного шрифта» тесе палăртнă. Асăрхаттарăвĕсене çыраканĕ (Н.
-8.7 °C
Заседание совета старейшин 24.09.2015 г.
Чӑваш ячӗсене сивлекенсене
Чăваш вăхăтне сая яракан пророксем валли
