Ҫӗр ҫинчи илемлӗ вырӑнсем туристсене хӑйсем патне кӑчӑк туртаҫҫӗ. Шел те, илемлӗскерсем тӗрлӗ тӑрӑхра вырнаҫнӑ, ҫавӑнпа кашнине ҫитсе курмашкӑн пӗр ӗмӗр те ҫитес ҫук. Телее, вӗсемпе виртуаллӑ мелпе те пулин паллашма май пур.
Кайкос и Теркс утравсем Кариб тинӗсӗнче вырнӑҫнӑ. Кунта ҫулсерен килсе куракан ҫын питӗ нумай. Кайкос тата Теркс – океан тата пляж. Хӑйӑрлӑ пляжсем ҫинче киленме пулать, океанра коралл рифсем тата хумсем. Эппин, унта серфинг, дайвинг тата спортӑн шыври ытти тӗсӗ аван аталаннӑ.
Кашни тӑрӑх хӑйне май илемлӗ. Хӑш-пӗр вырӑн вара уйрӑмах тӗлӗнмелле.
Вӑл Исландире вырнаҫнӑ. Гейзир, Строккюр гейзерсемпе палӑрса тӑрать. Гейзир тахҫан ҫӗре чӗтрентернӗ пулсан халӗ лӑпкӑ. Вӑл 5 кунра пӗр хут «вӑранать», унран тухакан шӗвек 60 метр ҫӳллӗшне ҫитет. Строккюр вара хастар-ха. Вӑл кашни 5 минутра «вӑранать». Шӗвек 20 метр ҫӳллӗшне ҫитет.
Нью-Мехико штатри наци паркне геологсем 250 миллион ҫулта тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Тӗнчере эпир пӗлменни, курманни чылай. «Вилӗм стени» пирки, сӑмахран.
«Вилӗм стени» - аттракцион. Вӑл пысӑк йывӑҫ пичке евӗр. Шалта, стена тӑрӑх, каскадерсем мотоциклпа ҫӳреҫҫӗ. Ҫакнашкал пӗрремӗш мотодром 1911 ҫулта Нью-Йоркра пулнӑ. Вӑл чылай ҫынна илӗртнӗ. Ҫавна май 1915 ҫул тӗлне АПШра куҫса ҫӳрекен кунашкал темиҫе мотодром пулнӑ. 1930 ҫул тӗлне вӗсен йышӗ 100-тен те иртнӗ.
Мотодром диаметрӗ – 6 метртан пуҫласа 11 метр таран. Куракансем мотоциклсене ҫӳлтен сӑнаҫҫӗ. Каскадерсем пысӑк хӑвӑртлӑхпа стена тӑрӑх пыраҫҫӗ.
• Хальхи килти кушаксем миацидсенчен пулса кайнӑ. Вӗсем 40 миллион ҫул каялла пурӑннӑ. Ҫак чӗрчунсем пӗчӗк пулнӑ, йывӑҫ ҫинче пурӑннӑ.
• Исаак Ньютон кушаксем валли алӑк шухӑшласа кӑларнӑ.
• Кушак усракансен 95% тӑватӑ ураллӑ тусӗпе калаҫать.
• Тӗнчери хуҫи ят панӑ пӗрремӗш кушак Египетран пулнӑ. Хуҫи ӑна Неджи ят панӑ.
• Кушак апата шӑршланине кура вӑл тиркевлӗ теме ҫук. Кушак ҫапла майпа апат тутине мар, температурине пӗлесшӗн. Вӑл пиҫсе каясран асӑрханать.
• Кушак хут ҫинче ҫывӑрма юратать.
Польшӑри Грыфино хулинчен инҫех мар кукӑр вӑрман шыраса тупма пулать. Ӑна теприсем «ӳсӗр вӑрман» та теҫҫӗ.
Кукӑр вӑрманта 400 яхӑн хыр ӳсет. Чи интересли – йывӑҫем ҫурҫӗр енне самаях авӑнса ӳсеҫҫӗ. Ҫавӑнпа ӑна ҫапла ят панӑ та. Вӑрмана 1930-мӗш ҫулсенче лартнӑ.
Йывӑҫем мӗншӗн кукӑр ӳснине никам та ӑнлантараймасть. Пӗр теори ӗнентернӗ тӑрӑх, вӑйлӑ ҫил вӗрнӗ те йывӑҫем пӗр еннелле авӑннӑ. Тепӗр теорипе килӗшӳллӗн, пӗр селекционер вӑрманта ҫухалса каяс мар тесе хырсене ҫурҫӗр енннелле авса лартнӑ.
Чӗрчунсем кашни хӑйне евӗр. Хӑш-пӗр япала тӗлӗнтерет те.
• Арӑсланпа шурӑ упа тытӑҫсан шурӑ упа ҫӗнтерет.
• Ӗне вӑтамран кунне 400 литр метан кӑларать.
• Вӑкӑрсем – дальтониксем.
• Индире – 50 миллион упӑте.
• Чӑх ҫулталӑкне 190 ҫамӑрта тӑвать.
• Чау-чау йытӑн ҫеҫ чӗлхи кӗрен мар.
• Ылтӑн пулӑн ӑсӗ 3 минутлӑха ҫеҫ.
• Чт пысӑк юн пусӑмӗ – жирафӑн.
• Тропика вӑрманӗнчи 10 тӑваткал метрта хурт-кӑпшанкӑ, Новосибирскри ҫынсемпе танлаштарсан, нумайрах.
• Чи ӑслӑ йытӑ – бордер-колли.
Килти бассейн пирки кам ӗметленмӗ-ха? Паллах, чылайӑшӗн килте бассейн тӑвас килет. Анчах ку вырӑн нумай йышӑнать-ҫке-ха. Анчах хальхи технологисем темӗн тума та май параҫҫӗ. Укҫа ҫеҫ пултӑр.
Hydrofloors компани тӑрӑшнипе ку ҫуртри урай бассейна ҫаврӑнма пултарать. Пускӑч ҫине пуссан урай аялалла анма тытӑнать, ятарлӑ шӑтӑксенчен шыв тулма пуҫлать. Ҫапла майпах бассейн урая ҫаврӑнать.
Ӳнерҫӗсем нумай ӗҫлесе илеҫҫӗ-и? Тӗнчери чи пуян ӳнерҫӗсемпе паллашма сӗнетпӗр.
Ӑна Ретна тесе те чӗнеҫҫӗ. Вӑл Лос-Анджелесра пурӑнать, вӑл – урамри ӳнерҫӗ. Маркиз – пултаруллӑ ҫамрӑк. Унӑн картинисем 10000 доллартан кая мар тӑраҫҫӗ. Вӑл 33 ҫулта кӑна-ха. Анчах унпа Forbes ҫыхӑнса ӗҫлет. Ун пирки халӑх 2010 ҫулта пӗлнӗ. Вӑл Нью-Йоркри мода эрнинче курӑннӑ. Ретна хӑйӗн ӗҫӗсенче иероглифсемпе, калиграфипе усӑ курать. Ӳнерҫӗ 5 000 000 доллар ӗҫлесе илнӗ.
Тӗнче илемлӗ те тӗлӗнмелле. Хӑшӗ-пӗри ахаль ҫурт ҫеҫ купаламасть. Ҫӗр ҫинче хӑйне евӗр ҫуртсем пайтах иккен.
«Кукӑр макӑр ҫурта» Польшӑри Сопотере хӑпартнӑ. Унта Ян Марсин тата Пер Дахлберг пурӑнать. Ян - Польшӑри ача-пӑча кӗнекисен паллӑ ӳнерҫи. Пер – Швеци ӳнерҫи, Сопотере пурӑнать. Ҫурта 2003 ҫулхи кӑрлачра тума пуҫланӑ та ҫав ҫулах раштавра вӗҫленӗ. Вӑл Польша ҫыннисене тата туристсене тӗлӗнтерет те, савӑнтарать те.
«Вӑрман спиралӗ» ҫурта Германири Дармштадтра 1998-2000 ҫулсенче купаланӑ.
Ҫӗр ҫинче темӗн тӗрлӗ чӗрчун та пур. Вӗсен йышӗнче тӗлӗнмелли сахал мар.
Хӑйне евӗр сӑмсаллӑ каюра хурт-кӑпшанкӑпа тӑранса пурӑнать. Унӑн сӑмси ҫӑлтӑр евӗр.
Кайса ӳкекен качакасем. Ӑна Теннес штатри селекционерсем шухӑшласа кӑларнӑ. Вӗсем чрезвычайлӑ лару-тӑрура йӑванса каяҫҫӗ. Ку сайра тӗл пулакан генетика чирӗпе ҫыхӑннӑ. Качакасен стресс пуҫлансан мышцӑсен параличӗ пулать.