Учёный-историк Смирнов А.П. — один из разработчиков чувашской истории, и имевший прямое отношение к исторической науке поволжских народов. Родившийся в семье присяжного поверенного 29 мая 1899 года в Москве Смирнов Алексей Петрович прожил 75 лет, занимаясь советской историей и археологией. Специализировался выходец из еврейской семьи в области финно-угорской и булгарской истории.
В 1929 году Алексей Смирнов защитил кандидатскую диссертацию на тему «Археология прикамских финнов в Х-XIV вв» (запомните эту кандидатскую тему ученого).
Далее...
Чӑваш халӑх сайтӗнче П.В.Дементьев ҫинчен ҫырнӑ статья пур. Унта Петра шкул ҫулне ҫитсен ашшӗ-амӑшӗ пурӑнакан Алешкин-Саплӑк ялӗнчен Упие вӗренме яни пирки сӑмах пырать. Ун авторӗ ҫапла ҫырать: «Однако Петр Васильевич с этим селом связан не только как с местом своего крещения. Когда наступило время, родители послали учиться в Убеевскую школу. Согласитесь, всё это несколько загадочно. Казалось бы, вот она школа, здесь, в Алёшкине-Саплыке!
«Яла кайса пурӑнмалла», — терӗ Саша тусӑм. «Мӗншӗн капла калатӑн?» — кӑсӑклантӑм эпӗ. «Унта ирӗклӗрех, мӗн ӗҫлес килет — ҫавна тӑватӑн, хӑв пӗлнӗ пек укҫа ӗҫлесе илетӗн», — ӑнлантарчӗ тусӑм. Пӗлетӗп: ҫемйине тӑрантарма, ачисене тумлантарма укҫа ҫитсе пыманни мӑй таран тӑвӑнтарнӑ ӑна. Пушар хуралӗнче ӗҫлет вӑл. Юлашки икӗ ҫулта ӗҫ укҫине самаях чакарни пирки, 13-мӗш шалу тӳлеменни ҫинчен каланӑччӗ-ха. Халь ак каллех шалӑвӑн пӗр пайне катасси пирки сас-хура тухнӑ-мӗн.
В этом 2017 году исполнилось 110 лет со дня рождения Пётра Васильевича Дементьева (1907-1977), знаменитого организатора авиационного производства в нашей стране, дважды Героя Социалистического Труда, лауреата Сталинской премии, генерал-полковника-инженера. Его последняя по времени должность — министр авиационной промышленности СССР. Четверть века находился на этом посту.
П. В. Дементьев родился в чувашском селе Убей (чув.
Судьба революции решалась под Свияжском. Октябрьская победа революции далась легко. Стихийный напор ослабел.
Л.Д. Троцкий.
Пӗлтӗр Тутарстана кӗрекен Сӗве хулинче Граждан вӑрҫин музейӗ уҫӑлнӑ. Унта Хӗрлӗ Ҫара туса хуракана тата ӑна чи йывӑр вӑхӑтра ертсе пынӑ Л.Д. Троцкие халалланӑ экспонатсем пысӑк вырӑн йышӑнаҫҫӗ. Ҫар ӗҫӗсен наркомӗн гипсран тунӑ кӳлепине, ун биографийӗпе кӗнекисене, хӑй аллипе 1918 ҫулта ҫырнӑ Ҫар присягине (1991 ҫулта ҫӗнетнӗ хыҫҫӑн Раҫҫейре халӗ те усӑ кураҫҫӗ) ятарлӑ зала вырнаҫтарса лартнӑ.
Мускав, Мускав тееҫҫӗ....
Мускаври чӑвашсем пирки калани илтӗнчӗ те (Тавтапуҫ Владимир Болгарские!), Тольятти аса килсе кайрӗ.
Нина Никандровна Измайлова , Чӑваш Енти Шӑмӑршӑ районӗнчи Палтиелӗнче ҫуралса ӳснӗ чӑваш. Халӗ Тольятти хулинче пурӑнать, пенсире. Ҫакӑ тата ытти сӑнсене илнӗ вырӑн: Сайтри калав: "Рассказ о встрече в библиотеке «Фолиант» Тольятти"
Н.
Юлашки вӑхӑтра ял эрех ӑшне путни кулянтарать. Арҫынсем кӑна мар, хӗрарӑмсем те черкке енне туртӑнаҫҫӗ. Намӑс-симӗс пирки манса пыраҫҫӗ. Ачисен умӗнче хӑть вӑтанасчӗ.
Пӗррехинче чӳречерен пӑхрӑм. Курах кайрӑм: ӳсӗр хӗрарӑм урам варрипе саркаланса, тайкаланса утать. Чим-ха, ара, ку манӑн класс ертӳҫи вӗт. Хӗллеччӗ. Хайхискер юр тӑрӑх нуски вӗҫҫӗнех утрӗ. Ҫӑматне аллинче тытнӑ. Пӗр кинемей патӗнчен килнине тӳрех чухларӑм. Ялан ҫавӑнта пухӑнаҫҫӗ вӗсем. Лешӗн патӗнчен тухнӑ чухне пушмакне те тӑхӑнайман шельмӑ ӳсӗр хӗрарӑмӗ.
Хӑш-пӗр ҫынна мӗн чухлӗ ытларах пӗлсе пыратӑн, ҫавӑн чухлӗ нумайрах тӗлӗнетӗн. Ларнӑ е тӑнӑ ҫӗрте шак хытарса лартаканни — икӗ питлӗх. Этем хӑй чӗлхине ирӗке янине ӑнланмалла пулӗ-ха: пӗр-пӗрин ҫинчен калаҫасси такамӑн та пулать. Ют ҫынна кӑна мар, тӑван-пӗтене, ҫывӑх пӗлӗш-юлташа та тепӗр чух «шӗкӗлчетпӗр». Анчах, паллӑ ӗнтӗ, чунтан курайманлӑхпа мар, ҫав самантра тарӑхнипе-кӳреннипе. Капла чухне усал тӑвас шухӑш, курайманлӑх, тытса ҫурма хатӗрленни, пуринчен пахи — икӗ питлӗх — ҫук.
Раҫҫей патшалӑхӗнче кризис текен япала паянхи кун та хӑйне лайӑх туять, вӑл ниҫта та ҫухаласшӑн мар-ха пулас. Ҫакна эпир пирӗн пурнӑҫра лайӑх куратпӑр — хаксем хӑпараҫҫӗ, ҫынсен тупӑшӗсем чакаҫҫӗ. Кашнийӗ ҫак лару-тӑрӑва хӑйне пӗлнӗ пек хӑнӑхма тӑрӑшать. Пӗрисем йӳнӗрех япаласем ҫине куҫаҫҫӗ, теприсем маларах туянма ӗмӗтленнӗ япаласене каярахри вӑхӑта куҫараҫҫӗ, виҫҫӗмӗшӗсем — тепӗр май тупаҫҫӗ. Паллах, патшалӑх та вӗсенчен юлмасть. Май ҫитнӗ таран тӑкаксене пӗчӗклетесшӗн, унтан-кунтан перекетлӗх шырать.
Хальхи ҫамрӑксене пирӗнтен хӑшӗсем ҫӑмӑлттай, вӗсене ним кирлӗ мар тесе хурлама пӑхаҫҫӗ. Вӗсем йытӑ хӑваласа кӑна ҫӳреҫҫӗ текенсем йӑнӑшнине ӗнер «Ҫамрӑксен хаҫачӗн» туслӑ йышӗпе Вӑрмар районӗнче пулнӑ чух хам куҫпа курса тепӗр хут ӗнентӗм.
Мускав хулинчи аслӑ шкулсенчен пӗринче вӗренекен каччӑ пӗр ик ҫул каяллах: «Пирус туртни халӗ модӑра мар. Ҫамрӑксен трендне пӗлместӗн эсӗ», — тени асра юлнӑччӗ-ха. Музейсемпе театрсене ҫӳреме юратакан ҫав яш ҫӗршывӑн тӗп хулинче кӑна мар, тӑван тӑрӑхне килсен те хӑш культура учрежденийӗнче мӗнле премьера пынипе кӑсӑкланать.
-1.7 °C
Крах автохтонности ученого-академика АН СССР А.П.Смирнова: Они преданы знаменитым булгарским предкам и слышать не хотят про финно-угров.
Дементьев ҫинчен ҫырнӑ статья ҫумне хушни
Ӗҫлекен ҫын выҫӑ вилмест
«Хитрый чуваш»
Троцкий Сӗвепе Тӗрлемесе килсен
Ашшӗ ячӗпе чӗнни сая кайнӑ
600 миллион культура валли ҫителӗклӗ-ши?
