Тӗпчевҫӗсем пӗр вырӑнта тӑмаҫҫӗ, ҫӗнӗрен те ҫӗнӗ сӑнавсем ирттереҫҫӗ. Ун валли чылай чух лабаратори шӑшийӗсемпе усӑ кураҫҫӗ.
Нумаях пулмасть, ав, Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Шттасенчи Рочестер университечӗн ӑсчахӗсем Деборы Кори-Слехт профессор ертсе пынипе пӗр тӗпчев ирттернӗ. Хальхинче вӗсем этем организмӗн аталанӑвне мӗн витӗм кӳнине пӗлесшӗн пулнӑ. Тӗрӗсрех, тавралӑх тасамарлӑхӗн витӗмӗ этеме епле сиен кӳнипе кӳменнине.
Чӑн та, таса мар тавралӑх ним ыррине те тумасть.
Кӳлӗсенче тата шывлӑ ытти вырӑнтан ӳсекен шыв курӑкӗ хушшинче наркӑмӑшлисем те пур. Кӑвакрах симӗссисем хушшинчех, сӑмахран. Вӗсем ҫыншӑн тата чӗрчунсемшӗн сиенлӗ япаласем кӑларма пултараҫҫӗ. Шыв курӑкӗн наркӑмӑшӗ ҫынна юксовски чирпе аптӑратаҫҫӗ. Кун пек чух ҫын апатпа наркӑмӑшланнӑ пек туйма пуҫлать. Унӑн пӗверӗ тата ытти органӗ аптӑрать.
Тӗнчере ҫут ҫанталӑкпа тӗлӗнмелле ҫураҫуллӑ, архитектура енчен ыттисенчен уйрӑлса тӑракан кӗперсем пур. Паллашар-ха вӗсемпе.
Die Rakotzbrück, е Шуйттан кӗперӗ, Kromlau-Park текен вырӑна илем кӳрет. Вӑл Саксонири Габленц ял ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ. Ӑна 150 ҫула яхӑн каярах чултан туса лартнӑ. Devil’s bridge кӗперӗн расналӑхӗ – конструкци. Ӑна хӑйне май тунине пула вӑл кирек ӑҫтан пӑхсан та кӳлӗпе пӗрле ҫавракан курӑнать.
Мегхалая штатӗнчи Черапунджи ялӗнче кӗперсене кирпӗчрен, раствортан е хӑмаран тумаҫҫӗ.
Тӗнчере тем шухӑшласа кӑларакан та пур. Ҫавӑн пеккисенчен пӗри – хӑрушсӑр тупӑк. Ӑна ӗнер-паян шутласа тупман. Вӑл тахӑҫанах пур ӗнтӗ.
Тупӑка вилмен ҫынна пытарасран шухӑшласа кӑларнӑ иккен. Паянхи кун, тен, ун йышши актуаллах та мар-тӑр-ха. Ара, халӗ медицина вӑйлӑ та, ҫын сывланипе сывламаннине тухтӑрсем сисеҫҫех-тӗр. Тата чылай чухне ҫынна касаҫҫӗ. Ун пек «вакланӑ» хыҫҫӑн темле чӗрӗ ҫын та /капла каланӑшӑн шурӑ халатлисем кӳренмеҫҫӗ пуль тетӗп/ сывӑ юлаймӗ.
Хӑрушсӑр тупӑксене 18-мӗш тата 19-мӗш ӗмӗрсенче нумай шухӑшласа кӑларнӑ-мӗн.
Республикӑри кардиологи диспансерӗ |
«Республикӑри кардиодиспансера консультацие лекес тесен мӗншӗн икӗ уйӑх ытла кӗттереҫҫӗ?» Ҫапла кӑсӑкланнӑ Красноармейски районӗнчи Чатукасси ялӗнче пурӑнакан Венера Иванова. Аплах пулсан ыйтӑвӗ, тӗрӗссипе, уншӑн кӑна ҫивӗч марри паллӑ ӗнтӗ. Ара, камӑн ҫавӑн чухлӗ кӗтес килтӗр!
Ҫынсенчен пысӑк пайӗ хӑйӗн профессине чунтан юратманнине кура ӗҫе чӑтма пултараймасть иккен. Гэллап институт Америкӑри ӗҫ рынокне тишкернӗ те, ӗҫлекенсен 30 проценчӗ кӑна хӑй тивӗҫне кӑсӑкланса пурнӑҫланине ӑнланса илнӗ. Пирӗн патра урӑхла теме кирлӗ мар. Пур ҫӗрте те ҫынсем ӗҫлеҫҫӗ. Ҫавӑнпа та пуҫлӑхсен ертӳҫӗсене кирлӗ ҫичӗ енне пӗлмеллех:
1. Пултаруллӑ ертӳҫӗ хӑйӗн ушкӑнне парӑнса тӑрать. Унӑн хӑйӗн ӗҫченӗсене хисеплемелле тата вӗсемшӗн тӑрӑшмалла. Кӑмӑллӑ ӗҫченсем клиентсене те кӑмӑллӑ тӑваҫҫӗ.
2. Пултаруллӑ ертӳҫӗ коллектива ӑнланмалла, конкрентлӑ, спецификӑлла хушусем парать.
1. Хӑвна килӗшменнине чӑтни-тӳсни.
2. Санӑн хакна чакаракан ҫынсемпе хутшӑнни.
3. Ҫынсем мӗн каласси пикри пӑшӑрханни.
4. Пӗтӗмпех тӗрӗслесе тӑма ӑнтӑлни.
5. Ялан шыв юххине май «ишни».
6. Хӑвӑр шухӑшӑра палӑртманни, кӑмӑл-туйӑма ирӗке яманни.
7. Теветкеленме шикленни.
8. Ҫынсем пирки ялан шухӑшлӑса хӑвӑр пирки манни.
9. Пурне те килӗшме ӑнтӑлни.
10. Ҫывӑх ҫынсем тата тӑвансем пирки манни.
11. Пушӑ вӑхӑта килте ларса ирттерни.
12. Вӗҫӗмсӗр хыпкаланни.
13. Хӑвӑра тиркени.
14. Йӑнӑшасран шикленни.
15. «Эпӗ пултараймастӑп», – тесе япӑх пуласса хатӗрленни.
Раҫҫей Украинӑн Хӗвелтухӑҫ пайне референдума куҫарма сӗннине унтисем ӑша хывманнине Кремль тишкересшӗн иккен. Аса илтеретпӗр, Донецк халӑх репсублики ӑна ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнче ирттерме палӑртнӑ. Анчах Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин ун пек васкама кирлӗ мар, енсен – Украинӑн хальхи влаҫӗсем калаҫса татӑлсан аван тесе сӗннӗ. Анчах Украинӑн Хӗвелтухӑҫ пайӗ референдум кунне куҫарас темен. Кун пирки ИТАР-ТАСС информаци агентстви пӗлтерет. Луганск облаҫӗнче те региона федерализацилес ыйтупа асӑннӑ кун референдум ирттерме палӑртнӑ.
Украина тенӗрен, ҫӗршыв Президенчӗн пресс-секретарӗ Дмитрий каланӑ тӑрӑх, Раҫҫей Европӑн хӑрушсӑрлӑхӗ енӗпе ӗҫлекен организаци Украинӑри лару-тӑрӑва йӗркелеме дипломати каналӗсем урлӑ «ҫул-йӗр картти» илнине пӗлтернӗ.
Чӑваш Енӗн вӗренӳ министрӗ Владимир Иванов |
Чӑвашра пурӑнатпӑр пулин те чӑвашла ҫырнӑ хӑш-пӗр япала чуна ҫемӗҫтерсех ярать. Халь кӑна, акӑ, Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнчи хыпарсене тишкернӗ май Вӗренӳ министерствин информацине тӗл пултӑм. Унта сӑмах черетлӗ мероприяти пирки пырать. Хам каярах юлса уҫрӑм та, министерство сайтӗнче пӗлтернӗ ҫав «ҫавра сӗтел» паян иртнӗ иккен.
Раҫҫейре вӑхӑтра тунӑ пӗрремӗш тата пӗртен-пӗр путешественник пурӑнать. Вӑл – Сергей Крикалёв космонавт.
Крикалев Ҫӗр орбитинче пӗтӗмпе 800-е яхӑн сехет ирттернӗ. Ку вӑл абсолютлӑ рекорд шутланать. Относительноҫ теорийӗпе шутласан этем мӗн чухлӗ хӑвӑртрах куҫать, вӑл вӑхӑтра ҫавӑн чухлӗ ытларах майӗпенленет. Ҫапла вара Совет Союзӗн тата Раҫҫейӗн Геройӗ орбитан ҫинчен 1/48 секкунт ҫамрӑкланса аннӑ пулать.